روز اول محرم

1- وفات جناب محمد بن حنفیه (81 قمری)

به قبیله مالک بن نویره به اتهام ارتداد به فرمان ابوبکر به سرپرستی خالد بن ولید لشکرکشی شد خالد مردان آنها را بناحق قتل عام کرد و زنان آنها را اسیر نمود ، در میان اسراء خولۀ حنفیّه دختر جعفر بن قیس مشهور به حنفیّه اسیر گردید ، در مسجد پیامبر (ص) با ابوبکر مناظراتی بعمل آورده بالاخره علی (ع) او را به همسری انتخاب و بعد از ازدواج در سال 16 هجری محمد بن حنفیّه متولد شد و او مردی شجاع و دلاور و در صحنه های جنگ جمل و صفّین شرکت داشت و با ناکثین و قاسطین جنگ می کرد.

در سال 81 هجری قمری روز اول محرم به سنّ 65 سالگی در مدینه منوّره از دنیا رفت و در بقیع مدفون گردید و بعضی گویند در طائف وفات کرد و در آنجا بخاک سپرده شد.

علت اینکه با امام حسین (ع) به کربلا نرفت مرحوم نقدی می نویسد دستش فلج شده بود زیراچشم زخم زده بودند.

مرحوم شیخ عباس قمی در منتهی الآمال نقل می کند چند زرهی به خدمت امیرالمؤمنین آوردند ، یکی از آنها از اندازه قامت بلندتر بود حضرت فرمود تا مقداری از دامن آن زره را قطع کند ، محمد دامن زره را جمع کرد و از آنجا که امیرالمؤمنین علامت گذاشته بود به یک قبضه بگرفت و مثل آنکه بافته حریر را قطع می کند ، کبود چشمی در آنجا بود گفت اگر این مرد مسلمان است وای بر کفار از شجاعت او و اگر از کفار است خدا مسلمانان را از او حفظ کند ، در این موقع بود زخمی در دست محمد پیدا شد و بعد از آن نتوانست با شمشیر جنگ کند.

2- وفات شیخ حسن صاحب معالم (1011 قمری)

عالم فقیه نبیل ادیب و شاعر و محدث و رجالی شیخ جمال الدین ابومنصور حسن بن زین الدین (شهید ثانی) بن علی بن احمد عاملی از اکابر علماء دین و از فحول و ارکان و ثقات علمای شیعه امامیه است.

مرحوم در سال 1011 قمری در اول محرم در بلدۀ جُبَع از قریه های جبل عامل وفات کرد و نزد صاحب مدارک بخاک سپرده شد ، مدت عمر با برکتش 52 سال بود.

تألیفات آن بزرگوار: منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح و الحسان معالم الدین ، حاشیه بر مختلف الشیعه ، مشکوة القول السدید ، اجازات تحریر طاوسی در رجال ، رساله اثنی عشریّه در طهارت و صلوة ، مناسک حجّ ، جواب المسائل المدنیات الاولی ، الثانیه ، الثالثه.

3- رسیدن اصحاب فیل به مکه

ابرهه یکی از سرداران لشکر نجاشی در صنعا کلیسایی زیر نظر معماران با تجربه بنا کرد و قلیس نام نهاد و مردم را از زیارت کعبه منع و به زیارت کلیسا دعوت می کرد ، عربی از قبیله مصر شب در آن خانه اجازه گرفت و ماند و در و دیوار خانه را به نجاست آلوده کرد و بوی کثافت در فضای خانه استشمام می شد.

بعض مورّخین نوشته اند: جماعتی از اهل مکه به حبشه برای تجارت رسیدند و به کلیسایی که مال عیسویان بود داخل شدند و آتشی روشن کردند برای گرم شدن و غذا پختن و موقع رفتن آتش را خاموش نکردند ، باد وزید و آتش به کلیسا سرایت نمود و آنچه در آنجا بود سوخت.

به ابرهه گزارش دادند ، ابرهه تصمیم گرفت در عوض خانه کعبه را ویران کند ، لشکر جمع کرد و از نجاشی کمک خواست و آن هم لشکر با چند فیل جنگی و یک فیل عظیم الجثه فرستاد.

ابرهه با لشکر حرکت کرد و روز اول محرم به مکه وارد شدند ، دستور داد تمام احشام اهل مکه را که در چراگاه بودند جمع نموده و به لشکرگاه ابرهه آوردند و ( بقیه موضوع در روز 17 محرم خواهد آمد).

4- ولادت عزالدین حسین بن عبدالصمد بن محمد عاملی حارثی (918 قمری)

این عالم جلیل القدر والد معظم شیخ بهایی (ره) و از علمای شیعه و شاگرد شهید ثانی می باشد و در هشتم ربیع الاول سال 984 قمری وفات یافت ، معظم له عالمی ماهر و محققی مدقق صاحب مصنّفات کثیره از جمله: کتاب اربعین و شرح قواعد و حاشیه ارشاد ، و صاحب تعلیقات کثیره از جمله: بر صحیفه کامله و خلاصه علّامه بود ، مزار شریفش در بحرین می باشد.

5- جنگ ذات الرِّقاع

در سال ششم هجرت (یا چهارم) قبائلی از عرب به نام قَطَفان و بنی محارب و اَنمار و ثعلبه که در چند فرسخی مدینه سکونت داشتند تصمیم گرفتند مدینه را محاصره کنند ، پیغمبر اسلام با خبر شد و از مدینه حرکت کرد ، لشکر اسلام 400 یا 700 نفر بودند ، دشمن ناگهان خود را با قوای اسلام مواجه دید ناگزیر فرار کرده و به کوههای اطراف پناهنده شدند ، زنان آنها دستگیر شدند ، لشکر اسلام سه روز در آنجا ماندند فقط یک نفر از مسلمانان انصار غافل از دشمن بود به نماز ایستاد که کافری سه تیر پی در پی بر او زد و مجروح نمود ، چون پیغمبر آنها را فراری و از هم پاشیده دید مراجعت فرمود.

6- دعای حضرت زکریا مستجاب شد

حضرت زکریّا پیغمبر بنی اسرائیل فرزند نداشت ، از خداوند طلب اولاد می کرد و عرض می نمود پروردگارا استخوانم سست و موهایم سفید شد ، فرزندی به من عنایت فرما تا وارث من و آل یعقوب باشد ، دعای آن حضرت در این روز به هدف رسید خطاب شد ای زکریا ترا به پسری که اسمش یحیی است بشارت می دهیم ولی زکریا با تعجب عرض کرد من پیرم و عیالم عقیم شده ، بوسیله ملکی جواب رسید این بر من آسان است و یحیی از مادری بنام «ایشاع» خاله مریم روز نهم رمضان متولد شد. یحیی خاله زاده مریم بنت عمران بود.

بعد از حضرت زکریا پسرش حضرت یحیی کتاب و حکمت را از او به ارث برد در حالیکه بچه بود ، چنانکه خداوند می فرماید «یا یحیی خُذ الکتابَ بِقُوّه وَ آتَیناهُ الحُکمَ صَبیّا» یعنی بگیر کتاب را به قوّتیکه بتو دادیم و به او حکم نبوت را در زمان کودکی دادیم و سلام خداوند بر او باد روزی که زاده شد و روزی که خواهد مرد و روزی که زنده مبعوث خواهد شد.

7- ورود امام حسین (ع) به قصر بنی مقاتل (61 قمری)

امام حسین (ع) امروز به قصر بنی مقاتل رسید که به کربلا نزدیک می شدند (61 ه ق) و در آنجا نزول فرمود پس ناگاه حضرت نظرش به خیمه ای افتاد ، گفتند خیمه عبیدالله بن حرّ جُعفی می باشد ، فرمود او را بسوی من بطلبید ، عبیدالله گفت من از کوفه بیرون نیامدم مگر بسبب آنکه مبادا حسین داخل کوفه شود و من در آنجا باشم ، بخدا سوگند من می خواهم او را نبینم و او هم مرا نبیند ، فرستادۀ امام برگشت و سخنان عبیدالله را نقل کرد ، حضرت خودش تشریف بردند و عبیدالله همان کلمات را به حضرت عرض کرد ، حضرت فرمود اگر یاری مرا نمی کنی در صدد قتال من بر میا بخدا قسم هر کس استغاثۀ مرا بشنود و یاری نکند هلاک خواهد شد ، آن مرد گفت انشاء الله چنین نخواهد شد و از سعادت همیشگی محروم ماند.

8- انقلاب مدینه علیه یزید (63 قمری)

سال 63 هجری اول محرم جمعی از اهالی مدینه به رهبری عبدالله بن حنظله به شام رفتند و دستگاه کثیف یزید را مشاهده نمودند ، به مدینه مراجعت کرده و مردم را از دربار یزید آگاه ساختند ، همگی یزید را خلع و به سرپرستی عبدالله بن حنظله بر یزید قیام نمودند ، یزید با خبر شد و مسلم بن عقبه را با بیست هزار سرباز به مدینه فرستاد که سه بار یا سه روز به اطاعت من دعوت کن اگر قبول نکردند سه روز جان و مال و ناموس آنان را بر لشکر حلال کن و هر چه می توانی غارت و قتل بعمل آور (بقیه موضوع در 28 ذی الحجه الحرام خواهد آمد).

اما حنظله کسی است که شب عروسی او مصادف با فرمان بسیج مسلمانان به میدان اُحد از طرف پیغمبر اسلام بود ، حنظله حضور پیغمبر اسلام مشرف شد عرض کرد اگر اجازه دهید شب زفاف من است صبح به میدان جنگ بروم وگرنه همین حالا رهسپار میدان می شوم حضرت اجازه دادند که شب بماند ، حنظله بعد از شب زفاف برای فرزند آینده خود شهود گرفت و در جنگ احد افتخار شهادت یافت ، بعد از پایان جنگ بدن او را تمیز و تازه یافتند ، از پیغمبر سؤال نمودند حضرت فرمود ملائکه او را غسل داده اند از این جهت او را غسیل الملائکه گویند و عبدالله پسر چنین مرد فداکاری بود.

 http://eslamdl.loxblog.com

9- دستورِ گرفتن زکات صادر شد

روز اول محرم پیامبر اسلام مأمورانی برای جمع آوری زکات و صدقات به اطراف مدینه فرستاد و بعضی می نویسد حکم زکات در ماه رمضان مبارک نازل گردید.